Bułgarski kompan - część druga

Drugim nożem pochodzącym  z Bułgarii od firmy Manly, który chciałbym przedstawić  jest model Peak. W odróżnieniu od opisywanego wcześniej „ starszego brata” jest to nóż składany (folder).

 Manly Peak występuje w dwóch wersjach klingi – jednoręcznej wyposażonej w otwór do otwierania i dwuręcznej otwieranej jak scyzoryk, a klinga wykonana może być ze stali D2 (wersja podstawowa), 154CM lub też proszkowej stali S90V.

Rękojeść wykonana jest z G10, dostępne kolory to : czarny, pomarańczowy, oraz w kamuflażu pustynnym. Mamy dzięki temu:

·         2 wersje klingi

·         3 kolory rękojeści

·         3 rodzaje stali

Daje nam to razem aż 18 różnych wersji noża do wyboru! Dodajmy do tego, że w stosunku jakość/cena -  nóż ten nie ma w zasadzie żadnej konkurencji , podobnie jak model Patriot, gdyż w podstawowej wersji kosztuje on w Polsce około 200zł.

W tym artykule opiszę  jedyny posiadany aktualnie przeze mnie egzemplarz noża – wersję z  jednoręcznie otwieraną klingą wykonaną ze stali D2, z rękojeścią z czarnego G10.

Na początek jak zwykle garść suchych danych technicznych:

Długość całego noża: 220 mm

Długość klingi: 94 mm

Masa noża : 115g,

Grubość klingi: 2,8 mm

Grubość krawędzi tnącej: ~ 0,4 mm

Nóż wykonany jest bardzo dobrze,  wszystkie ostre krawędzie są złagodzone, nic nie wpija się w dłoń nawet w mocnym chwycie.  Faktura G10 nie jest ani za ostra, ani zbyt gładka, nóż nie razi dłoni, ani też nie ślizga się w niej, oczywiście w mokrej dłoni jest nieco gorzej, ale pracować można bez problemu. Odnośnie walorów estetycznych – klinga oraz klips poddano procesowi „stonewash” co mnie osobiście bardzo się podoba. Spasowanie klingi z rękojeścią i sprężyną blokady również jest na wysokim (choć nie najwyższym) poziomie.  Rękojeść wyposażona jest w szkieletowe linersy, skręcona na sześć śrub (3 z każdej strony). Wszystkie śruby skręcające nóż mają łby imbusowe, a ponadto do noża dołączone są dwa kluczyki umożliwiające bezproblemową regulację  luzów klingi czy też demontaż noża (np. do czyszczenia).

Projekt samego noża może wielu osobom wydawać się „zwykły” i „nudny”, ale właśnie w tym tkwi cały jego urok. Nie mamy tu „połamanych” szlifów, dziwnych kształtów klingi i rękojeści. Mamy zwykły, prosty nóż o znakomitych walorach użytkowych i bardzo dobrej ergonomii – a dla mnie to jest najważniejsze.

Odnośnie mechaniki noża – niestety wielbiciele klikania nie mają tu czego szukać.  Sprężyna blokady back lock  pewnie trzyma nóż w zamkniętej pozycji, a jego otwarcie jest płynne, choć  z błyskawiczną szybkością nie ma wiele wspólnego :). Sama blokada działa bez zarzutu – pewnie blokuje klingę noża w pozycji otwartej i nie ma przy tym „konstrukcyjnie uwarunkowanego luzu w płaszczyźnie pionowej” czyli blade-playa. Oś główna  noża wyposażona jest w podkładki wykonane z brązu. W swoim egzemplarzu dorobiłem dodatkowe podkładki z bardzo cienkiego teflonu, dzięki czemu nóż otwiera się lżej, nie posiadając przy tym luzów. Sam otwór do otwierania spełnia swoje zadanie bez problemu – nie ma sfazowanych krawędzi utrudniających otwieranie, a jednocześnie krawędzie te nie są ostre i nie powodują bólu kciuka.

Na końcu rękojeści znajduje się klips. Trzyma on nóż pewnie, można  przełożyć go na lewą lub prawą stronę noża, jednak tylko w pozycji  „tip-up”.   Kolejną zaletą tego klipsa jest bardzo głębokie ułożenie Peaka w kieszeni, co zapewnia dyskrecję przy noszeniu tego wcale niemałego noża. Właśnie dzięki wygodzie  i dyskrecji noszenia nóż ten wyparł z mojej kieszeni wiele innych składaków.

Klinga o słusznej długości blisko 100 mm i grubości niecałych 3 mm posiada pełny płaski szlif i bardzo cienką krawędź tnącą, co przedkłada się na znakomite właściwości tnące tego noża.  Nóż płynie przez każdy cięty materiał – zarówno w kuchni jak i  w pracach EDC czy terenowych.  W kuchni mankamentem może być nieco zbyt krótka klinga do niektórych zastosowań (np. do krojenia większych rozmiarów produktów spożywczych), pamiętajmy jednak, że nie jest to nóż kuchenny. U mnie nóż ten często pełni funkcję terenowego kuchenniaka, a jednocześnie noża „czystego” – używanego do przygotowywania posiłków itp. prac. Z racji wąskiego i szpiczastego czubka trudniej nim niekiedy smarować pieczywo, nie na tyle jednak by czynność ta była niewykonalna czy przesadnie irytująca. Cienki i szpiczasty czubek sprawuje się  natomiast doskonale w precyzyjnych pracach oraz przy sprawianiu ryb, choć w tej ostatniej czynności należy mieć na uwadze  trudniejsze czyszczenie noża w porównaniu ze stałymi ostrzami.  Nosząc i używając Peaka należy też pamiętać o niewielkiej grubości klingi – niecałe 3 mm w najgrubszym miejscu i grubość płynnie zmniejsza się w kierunku czubka, więc nie jest to zdecydowanie łom.

Klinga wykonana jest ze stali narzędziowej D2 (oznaczenie 1.2379) zahartowanej do 59-61 HRC. Jest to stal o dużej zawartości węgla, a z racji sporej zawartości chromu uznaje się ją za stal „prawie” nierdzewną. W przypadku Manly Peak-a  wielokrotnie zaobserwowałem pokrywanie się klingi powierzchniowymi plamkami rdzy (szczególnie po cięciu  cytryny itp. produktów). Plamki te jednak dość łatwo można usunąć, poza tym ja jestem wyznawcą zasady, że „używany nóż nie zdąży zardzewieć” :-).  Trzeba mieć jednak na uwadze to, że stal ta nie jest całkowicie nierdzewna i czasami będzie wymagać pielęgnacji lub pogodzenia się z przebarwieniami i plamkami na powierzchni klingi.

Nóż trzyma ostrość bardzo dobrze – trzeba naprawdę sporo pracować by stępić go tak by stracił ostrość roboczą. Nawet ostrość „goląca” utrzymuje się bardzo długo. Niestety gdy nóż mocno stępi trzeba będzie włożyć sporo pracy w przywrócenie ostrości. Dlatego w przypadku każdego noża zalecam regularne delikatne podostrzanie go.

Podsumowując – nóż Manly Peak jest podobnie jak jego starszy brat –Patriot – poprawnie wykonanym NARZĘDZIEM. U mnie skutecznie wyparł z kieszeni wszystkie inne składane noże (nie licząc scyzoryków Victorinoxa, ale to osobny temat ;) ). Z całą stanowczością mogę polecić ten nóż każdemu, kto traktuje nóż jako narzędzie do cięcia, a nie łom i zabawkę do klikania i chwalenia się nim na zdjęciach na Fejsie.

Tekst i foto: Psycho

Bułgarski kompan - część pierwsza

Z czym większości z Was kojarzy się Bułgaria? Zapewne z wczasami nad Morzem Czarnym, z handlarzami sprzedającymi ubrania  na bazarach, ale niektórym też od pewnego czasu, za sprawą firmy Manly – z nożami.

Firma o której mowa istnieje na rynku stosunkowo niedługo, lecz już zdobyła rzeszę zadowolonych posiadaczy/użytkowników.

Osobiście posiadam dwa noże tej firmy – Manly Patriot (fixed) i  Manly Peak (folder).

W tym opracowaniu zajmę się  modelem Patriot, a składanemu Peak-owi poświęcę kolejny tekst.

Nóż Manly Patriot to średnich rozmiarów nóż ze stałą klingą wykonaną ze stali D2,  z rękojeścią z kompozytu G10 wyposażony w kydexową pochwę.

Na początek garść danych technicznych:

Długość klingi : 92 mm

Szerokość klingi: 25 mm ( mierzone u nasady, przy rękojeści)

Grubość maksymalna: 3,9 mm

Długość całego noża : 208 mm

Waga: 130g.

Grubość nad krawędzią tnącą : ~0,6 mm

Jak widać nie jest to ani zbyt duży, ani ciężki nóż.  Wykonany jest ze stali narzędziowej D2 (1.2379), natomiast rękojeść zrobiona jest z czarnego G10 (dostępne są też stal 154CM i  kolory G10: zielony, pomarańczowy oraz rękojeść wykonana z drewna). Ogromną zaletą noża jest jego stosunek jakości do ceny – w naszym kraju w oficjalnym sklepowym obrocie kosztuje w podstawowej wersji ok. 200zł. W tej cenie nigdzie nie dostaniemy ani takich materiałów, ani takiej jakości wykonania. Nóż wykonany jest poprawnie i estetycznie, choć miłośnicy mikronowej dokładności z całą pewnością znaleźliby coś żeby się przyczepić. Ja się tym nie przejmuję, bo dla mnie nóż musi przede wszystkim być użytkowym narzędziem. Patriot wykonany jest bardzo dobrze –  jest to poziom  którym dorównuje wielu uznanym producentom noży (zarówno firmowych jak i wykonywanych przez rodzimych nożowników).

Klinga o kształcie drop point posiada pełny płaski szlif, a pod kciukiem i palcem wskazującym znajdują się ząbki poprawiające chwyt i  zapobiegające ześlizgnięciu się palców na klingę.  Nóż ma konstrukcję „full tang”, a rękojeść jest lekko wygięta w dół (tzw. „banan”). Okładziny przymocowane są do trzpienia przy pomocą stalowych nierdzewnych nitów oczkowych, spośród których tylny może pełnić funkcję oczka do przeciągnięcia linki zabezpieczającej. Niestety pod okładzinami nie znajdziemy otworów odciążających trzpień głowni, a według mnie przydałyby się temu nożowi, gdyż byłby dzięki temu jeszcze lżejszy.

Maksymalna grubość klingi wynosi niecałe 4 mm i zmniejsza się płynnie ku czubkowi, co powoduje, że sam czubek noża nie jest pancerny co nie znaczy, że jest delikatny, ale nie jest to łom.

Przy końcu rękojeści za okładziny wystaje niewielki fragment trzpienia. Nie wiem jaką wg projektanta miał on mieć funkcję – wg mnie nie nadaje się do użycia jako glassbreaker ani  tym bardziej łopatka, może chodzi jedynie o funkcje zdobnicze ? Niektórym może też przeszkadzać  w odwrotnym chwycie, ale jego usunięcie we własnym zakresie nie powinno być trudne.

Pochwa wykonana jest z dwóch kawałków kydexu połączonych ośmioma nitami, spośród których jeden jest dokładnie taki sam jak nity łączące okładziny z trzpieniem klingi. W sumie jest to fajny detal stylistyczny, a ponadto może służyć do zawieszenia pochwy od noża na lince.

Pochwa trzyma nóż bardzo pewnie, nóż nie ma w ogóle tendencji do wypadania, oraz – co ważne i wcale nieoczywiste – kydex nie tępi noża co często ma miejsce w źle zaprojektowanych i wykonanych kydeksowych pochwach. Do mocowania pochwy do pasa służy parciana „żabka”. Jest to według  mnie bardzo dobre rozwiązanie: pochwę z nożem można wyciągnąć z żabki i odłożyć, przy czym żabka zostaje przy pasie.  Wadą tego rozwiązania jest konieczność pamiętania o zapinaniu nitu na pasku dookoła rękojeści noża gdyż bez tego łatwo można zgubić nóż.

Parciana żabka umożliwia ruch noża na pasie, więc nie przeszkadza on w ogóle przy noszeniu. W nowszych wersjach noża miękki element parciany zastąpiono  sztywnym kydexowym, który choć na pewno jest trwalszy i solidniejszy według mnie pogarsza komfort noszenia noża.

Jak już wspominałem – nóż jest wykonany z narzędziowej stali D2 o twardości 59-61 HRC. Jest to stal „prawie” nierdzewna  z uwagi na sporą zawartość chromu.  W praktyce nóż pracując w wilgotnym lub innym korozyjnym środowisku potrafi pokryć się rudymi plamkami, łatwymi jednak do usunięcia choćby zwykłą ostrą gąbką do zmywania naczyń i mleczkiem do czyszczenia.  Trzymanie ostrości jest bardzo dobre: nóż tępi się powoli, zarówno z ostrości „golącej” jak i przede wszystkim roboczej. Niestety szybkie przywrócenie ostrości wymaga użycia diamentów, ale coś za coś.  Nie zauważyłem też tendencji do wykruszeń/wyszczerbień krawędzi tnącej na twardszych materiałach, co dobrze świadczy o obróbce cieplnej  tego noża.

Użytkowo nóż wypada również bardzo dobrze. Z racji pełnego płaskiego szlifu i relatywnie cienkiej krawędzi tnącej doskonale sprawdza się w terenowej kuchni.  Cięcie i krojenie artykułów spożywczych to dla niego żaden problem. Jedynie w przypadku wielkich bochenków chleba czy kawałków sera/wędliny itp.  problemem może być zbyt mała długość klingi. No ale nie jest to jednak nóż kuchenny.  Odnośnie prac w drewnie nóż również spisuje się bardzo dobrze, choć jednak gorzej niż noże ze szlifem skandynawskim.  Nóż jest też wystarczająco solidny by batonować nim kawałki drewna, o ile ktoś naprawdę potrzebuje albo  lubi taką czynność, bo według mnie jest to w większości przypadków całkowicie bezsensowna robota. Ostry czubek umożliwia wykonywanie precyzyjnych prac,  na przykład dokładnego wycinania elementów ze skóry itp. Nóż ten też całkiem dobrze spisuje się przy oprawianiu ryb (poza filetowaniem, ale to zadanie dla specjalistycznych narzędzi). Z racji tego, że nie poluję – nie jestem w stanie stwierdzić czy nóż ten sprawdzi się jako nóż myśliwski do sprawiania zwierzyny. Przypuszczam jednak, że nie będzie to dla niego większy problem.

Rękojeść leży w ręce bardzo dobrze w każdym chwycie, a  niewielki jelec  nie przeszkadza w pracy i  przy tym chroni nasze palce przed skaleczeniem. Chwyt w mokrej dłoni jest gorszy, ale nie na tyle, żeby nie można było bezpiecznie pracować nożem.

Podsumowując : nóż Manly Patriot jest prostym  i użytkowym NARZĘDZIEM, bez przysłowiowych wodotrysków, wykonanym poprawnie, z dobrych materiałów, a przy tym w bardzo dobrej cenie. Nie dziwi mnie wcale sukces tego noża i jeżeli firma Manly nadal będzie prowadziła taką politykę cenowo – jakościową, to z całą pewnością przybędzie jej zwolenników. W tej chwili nie widzę sensownej alternatywy dla Manly Patriot w kategorii „niedrogi nóż w teren niebędący Morą” :-)

Tekst i foto: Psycho